توضیحات محصول

درایور چیست؟

درایور یا همان اینورتر دستگاهی است که برای تنظیم دور الکتروموتور های AC ( موتور های سه فاز ) طراحی شده است. درایورها می توانند به صورت پیوسته دور موتور را از صفر تا چندین برابر دور نامی آن تغییر دهند. این عمل درایور فواید بسیاری دارد. منعطف نمودن پروسه های صنعتی ، صرفه جویی انرژی و کاهش جریان راه اندازی کشیده شده از شبکه ، از جمله ویژگی های ممتاز درایور یا همان اینورتر ها می باشد. همچنین درایور ها می توانند موتور را به صورت نرم و کاملا کنترل شده راه اندازی و یا متوقف نمایند. تنظیم زمان شروع به کار و یا توقف موتور با دقت چند دهم ثانیه تا صدها دقیقه از دیگر ویژگی های درایور می باشد. استفاده از درایور همچنین موجب کاهش تنش های مکانیکی کوپلینگها و سایر ادوات دوار نیز می گردد.

سافت استارتر چیست؟

سافت استارتر دستگاهی است که به منظور راه اندازی یا توقف موتور های القایی سه فاز همراه با تنظیم ولتاژ اعمال شده طراحی شده است. به عبارتی از سافت استارتر به منظور کاهش موقت جریان ، گشتاور و بار موتور های AC در هنگام شروع به کار استفاده می گردد. سافت استارتر به معنای راه اندازی نرم می باشد که به واسطه آن دور و جریان راه اندازی موتور به تدریج به جریان نامی خود می رسد. استفاده از سافت استارتر مزیت های بسیاری دارد. کاهش فشار مکانیکی و الکتریکی به واسطه راه اندازی آهسته موتور از جمله مزیت های استفاده از سافت استارتر می باشد. به بیانی دیگر استفاده از سافت استارتر موجب کاهش فشار مکانیکی وارد بر موتور و شفت آن و همچنین کاهش فشار الکتریکی وارد شده بر کابل های برق موتور و شبکه توزیع نیرو در در هنگام راه اندازی موتور می شود. به این ترتیب طول عمر تجهیزات متصل به موتور به مقدار قابل توجهی افزایش می یابد.

نحوه نصب سافت استارتر
سافت استارتر هم شبیه به کنتاکتور سیم بندی قدرت و فرمان دارد سه تا ورودی دارد و سه تا خروجی که به الکتروموتور وصل می شود، خود سافت استارتر برق جداگانه نیاز دارد یعنی یک فاز و نول باید به آن وصل کنیم و شبیه به درایو صنعتی(اینورتر) نیست که از سیم ورودی قدرت تغذیه شود.

در تصویر پایین میتوانید سیم بندی قدرت را مشاهده کنید.

اگر به نوشته های روی سافت استارتر توجه کنید در یک قسمت نوشته شده که مسیر قدرت اول و سوم، تریستور دارند و بعد از گذشت زمانی بای پس (یعنی ورودی و خروجی اتصال کوتاه میشود) می شوند و تا زمانیکه استارت زده نشده قطع هستند اما مسیر قدرت وسط کاملا وصل می باشد، برای همین قبل از سافت استارتر کنتاکتور قرار داده ایم تا برق به الکتروموتور وصل نباشد. همه ی سافت استارتر ها به این صورت نیستند نمونه های دیگری هم وجود دارند که در هر سه مسیر قدرت شان تریستور قرار دارد.

سیم بندی مدار فرمان بدین صورت است:

بعد از وصل کردن مدار فرمان نیاز است که پتانسیومتر هایی که روی دستگاه تعبیه شده است را تنظیم کنیم، اما نمونه های متفاوتی وجود دارد که هم آنالوگ هست و هم دیجیتال.

مدل آنالوگ یک سری ولوم یا پتانسیومتر دارند که می شود آن را تنظیم کرد و در مدل دیجیتال ما با یک LCD مواجه می شویم که باید از طریق دکمه هایی که روی آن موجود است پارامتر ها را تنظیم کنیم و برای دانستن آن پارامتر های باید به دفترچه آن سافت استارتر مراجعه کنیم.

 

سافت استارتر یا درایور

سافت استارتر و داریور هرکدام جنبه خاصی از نیاز های فنی ما در صنعت را برطرف می سازند. بنابراین انتخاب درست هریک از آنها از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. از طرفی بحث هزینه های اضافی نیز مارا ملزم می کند تا انتخابی هوشمدانه میان سافت استارتر و درایور داشته باشیم. در ادامه قصد داریم موارد کاربرد سافت استارتر و درایور را به صورت جداگانه و همراه با ذکر مثال توضیح دهیم.

۱- برای راه اندازی موتور با بار کامل بهترین گزینه درایور می باشد. علت این امر آن است که در سافت استارتر، موتور با ولتاژ کامل راه اندازی نمی شود و در نتیجه گشتاور کاهش خواهد یافت. به طور مثال در بالابر ها و یا دستگاه های سنگ شکن که نیاز به گشتاور زیادی برای راه اندازی وجود دارد استفاده از سافت استارتر توصیه نمی گردد.

۲- برای تغییرات زیاد در میزان سرعت و یا نیاز به سرعت های بالا در موتور های سه فاز بهترین و تنها گزینه درایور ها می باشند. به طور مثال در صنایع ریسندگی و چله کشی بهترین گزینه استفاده از درایور ها می باشد. به عبارتی در صنایع ریسندگی سرعت مورد نظر برای جمع کردن نخ ( کشیدن نخ و چرخاندن قرقره ها ) توسط درایور تعیین می گردد.

۳- برای راه اندازی موتورهای سه فاز به صورت آرام ، در یک بازه زمانی مشخص و گشتاوری حدود ۵۰ درصد از بار کامل ، استفاده سافت استارتر بهترین و مناسب ترین گزینه خواهد بود. برای مثال می توان به نوار های نقاله ها به خصوص اگر اقلام حساس به لرزش روی آن وجود داشته باشد اشاره نمود. البته از درایور نیز می توان برای راه اندازی و توقف آرام موتور استفاده کرد. در اینصورت قبل از هرچیز باید این مهم را در توان خاصی از موتور به جهت مقرون به صرفه بودن آن ارزیابی نمود.

۴- اگر برای راه اندازی و یا توقف موتور سه فازی گشتاور ، سرعت و یا تغییر هریک از این موارد نیاز نیست بهترین حالت استفاده از روش راه اندازی مستقیم یا همان ستاره مثلث می باشد. به عبارت دیگر اگر یک موتور سه فازی وجود دارد که باتوجه به شرایط باید در زمان های مشخص روشن یا خاموش گردد نه سافت استارتر و نه درایور هیچ کدام برای این مورد مقرون به صرفه نخواهند بود. در چنین مواردی بهترین گزینه استفاده از راه اندازی مستقیم می باشد. البته در این روش کلاس موتور از نظر سیکل کاری باید به دقت تنظیم گردد.

۵- برای تجهیزاتی مانند پمپ ها و فن های سانتریفوژ بهترین گزینه استفاده از درایورها خواهد بود. همچنین همانطور که در ابتدا نیز گفته شد استفاده از درایور مقدار انرژی مصرفی را به مقدار قابل توجهی کاهش می دهد.

 

آشنایی با مزایا و قابلیت های درایور و سافت استارتر

 

مزایای استفاده از درایور یا اینورتر 

به راحتی می تواند موتور را به صورت کنترل شده ای متوقف و یا راه اندازی نماید.

استفاده از آن باعث کاهش تنش های مکانیکی کوپلینگها و بقیه ادوات دوار می گردد.

صرفه جویی انرژی و به دنبال آن کاهش جریان راه اندازی کشیده شده از شبکه مورد نظر

منعطف کردن پروسه های صنعتی می باشد.

تنظیم زمان شروع به کار و یا متوقف کردن موتور با دقتی متناسب با چند دهم ثانیه تا صدها دقیقه

مزایای استفاده از سافت استارتر
حذف جریان هجومی و گشتاور لحظه ای در زمان راه اندازی
افزایش طول عمر موتور و پمپ ها
افزایش قابلیت اطمینان و راندمان سیستم
کاهش سایز کابلها و کلید های اتصال به شبکه به علت کاهش جریان موتور
استارت و استپ سیستم بدون ضربه
کاهش هزینه ها، مخصوصا هزینه های تعمیر ونگهداری
شتاب گیری و شتاب دهی نرم

 

تفاوت میان سافت استارتر و اینورتر

سافت استارتر همانطور که از نامش پیداست تنها در هنگام راه اندازی یک الکتروموتور کاربرد دارد. الکتروموتورها به دلیل کشیدن جریان ۶ تا ۸ برابر جریان نامی در هنگام راه اندازی صدمات زیادی می بینند بطوریکه عمده استهلاک الکتروموتورها در هنگام راه اندازی می باشد. بوسیله سافت استارتر راه اندازی از طریق افزایش کنترل شده فرکانس یا ولتاژ انجام می گیرد و با این کار Energy Saving نیز صورت می گیرد.
اینورتر محدود به زمان راه اندازی نمی باشد و در هر لحظه می توان بوسیله سیگنالهای کنترلی که معمولا ۴~۲۰ mA می باشد سرعت الکتروموتور را کنترل نمود
اینورتر قابلیت های بسیار زیادی دارد از قبیل : راه اندازی نرم موتور، چپگرد راستگرد کردن موتور وتغییر دور موتور.
والبته قیمت بالاتری نیز دارد. حال آنکه سافت استارتر فقط برای راه اندازی نرم موتور استفاده میشه.

 

الف. راه اندازنرم
راه اندازنرم درصنعت برای راه اندازی الکتروموتور به کار میرود و در این حالت بیشترین جریان راه اندازی حدود ۲.۵ برابرجریان حالت عادی موتوراست.
درراه اندازنرم ازکلیدهای استاتیکی (SSR) استفاده میشود که درتوان های پایین ازترایاک ودرتوان های بالا ازیک جفت تایستور بصورت معکوس وموازی استفاده میشود.
درراه اندازنرم تغییر ولتاژ وجود دارد ودرواقع با کنترل ولتاژسینوسی ورودی درهردونیم سیکل مثبت ومنفی ولتاژخروجی باهمان فرکانس ورودی میشود.
از راه انداز نرم میشود بعنوان کنترل از راه دورهم استفاده کرد ولی درصنعت استفاده نمیشود،،اما(دیمر، کنترل نورلامپ، کنترل دور پنکهو …) یک راه اندازنرم تک فازاست که بعنوان کنترل دور استاتیکی استفاده میشود.
ازیک راه اندازنرم میشود تعداد زیادی موتور را با ایجاد یک مدارفرمان مناسب راه اندازی کرد مثلا تعداد ۱۰ دستگاه موتور یا بیشتر را میشود با یک راه اندازنرم روشن کرد.
درراه اندازنرم امکان افزایش دورموتور بیشترازدورنامی وجودندارد.
مدارستاره مثلث یا همان مدار دوضرب هم یک راه اندازنرم است. اما بصورت کنتاکتوری، بیشترین جریان راه انداز حدود چهاربرابر است ومنحنی راه انداز بصورت جهشی بوده وغیرقابل انتخاب میباشد.
کلیدهای استاتیکی یاهمان SSR درجریانهای مختلف دربازاروجوددارد

ب. اینورتر یا کنترل دور
راه اندازی الکتروموتور با بیشترین جریان راه اندازی حدود جریان عادی موتور بایک منحنی تقریبا خطی قابل انتخاب.
اینورتر بهترین راه اندازنرم موتور است ولی با قیمتی بیش ازچهار برابر راه اندازنرم یاهمان سافت استارت.
درصنعت ازاینور یا کنترل از راه دور بطورعموم برای موتورهایی که نیاز به کنترل سرعت دارند استفاده میشود.
تغیرات دورموتور در اینورتر با تغییر فرکانس ایجاد میشود. لذا امکان افرایش فرکانس خروجی تا چندین برابرفرکانس ورودی وجود دارد.
دراستفاده ازکنترل از راه دور امکان افزایش دورموتور بیشتر از دورنامی وجود دارد و با افزایش فرکانس ولتاژ خروجی دور موتورافرایش می یابد
باافزایش دور موتور بیشتر از دورنامی دراین حالت کاهش گشتاور ایجاد میشود. بطورمعمول در اینورتورها از ترانزیستورهای IGBT درقدرت های بالااستفاده میشود ودرقدرت های پایین ازترانزیستورهای MOSFET قدرت هم استفاده میشود.

 

چگونگی تبدیل تکفاز به سه فاز توسط اینورتر

لازم به ذکر است که با استفاده از جریان تکفاز نمی توان موتورهای سه فاز را راه اندازی نمود، این در حالی است که شرکت های تولیدی، ویلا ها، باغ ها، مزارع و کارگاه ها برای راه اندازی به برق سه فاز نیاز دارند از اینرو بهترین گزینه استفاده از درایو یا اینورتر برای تبدیل جریان تکفاز به سه فاز می باشد. لازم به ذکر است که درایورها به دو صورت سه فاز و تکفاز در بازار موجود می باشند.

همچنین درایورها فاقد قطعات متحرک بوده و در طیف گسترده ای از ابزارهای کاربردی مورد استفاده قرار می گیرند. درایورها از باتری و یا پانل های خورشیدی برای تامین جریان AC از منابع DCاستفاده می کنند. با استفاده از اینورتر به راحتی قادر خواهید بود بدون آنکه قدرت و گشتاور موتور کاهش پیدا کند توان سرعت یک موتور سه فاز را کنترل کنید.

 

در واقع اینورتر ها برق ورودی تکفاز ۲۲۰ ولت را به خوبی دریافت کرده و سپس توسط مدارهای الکترونیکی پیشرفته برق سه فاز را به کاربرانی که برای استفاده در پمپ ها و موتورهایی به برق سه فاز نیاز دارند تحویل می دهند.