کابل مخابراتی چیست؟

کابل مخابراتی در دو نوع مسی و نوری تولید می شوند و به دو روش هوایی و زمینی مورد استفاده قرار می گیرند. در بخش کابل زمینی ما به معرفی کابل زمینی مخابرات پرداختیم در اینجا قصد داریم بیشتر به کابل هوایی مخابرات بپردازیم.

کابل هوایی مخابراتی

کابل هوایی مخابرات در تعداد زوج های مختلفی طراحی و تولید می شوند. کابل هوایی تلفن تک زوج را به عنوان رانژه می شناسند که بیشتر برای ارتباط برقرار کردن بین پورت های ترمینال کروز استفاده می شود. کابل هوایی تلفن تلفن دو زوج معمولا برای ارتباط گوشی های تلفن با پریز تلفن مورد استفاده قرار می گیرد. کابل هوایی تلفن دارای روکش مستحکم جهت مقاوم سازی کابل در برابر بارندگی و نور خورشیدمی باشند. کابل هوایی مخابرات به صورت متداول به رنگ مشکی است و به واسطه روکش مقاوم قابلیت خمش کمی دارند و شکننده اند. کابل مخابراتی برون ساختمان با عایق و روکش HDPE و شیلد آلومینیومی، مقاوم در برابر اشعه UV هستند. مد نظر داشته باشید که کابل هایی که بدون روکش PE هستند نباید بدون اقدامات محافظتی مناسب، در دستگاه هایی که در معرض آتش سوزی هستند به کار گرفته شوند . هیچ کدام از این کابل ها جهت عبور الکتریسیته مناسب نبوده و در فرکانس های پایین در مدار کار می کنند . از دیگر انواع کابل تلفن هوایی کابل هوایی مهاردار است.

کابل هوایی مهاردار

کابل هوایی مهاردار خود انواع مختلفی دارد مانند کابل فیبر نوری مهاردار هوایی که از آن در شبکه کابل هوایی مخابرات استفاده می شود و کابل تلفن مهاردار. این کابل از جنس آلومینوم و یا مس تشکیل می شود و دارای ساختار متفاوت و بدون ژله یا خشک می باشد. برای حفاظت کابل در مقابل نفوذ رطوبت از نوار جاذب رطوبت استفاده می شود.

این کابل در مجاورت کابلهای فشار قوی استفاده می گردد و دارای روکش مقاوم ضد ترک (Anti Track) میباشند نیروی کشش کابل زیاد است که البته متناسب با شرایط جوی و نحوه کاربرد نیروی کشش متناسب تنظیم و طراحی می گردد

کابل مسی مهاردار هوایی در شبکه های محلی و روستایی به صورت نصب بر روی تیرهای نگهدارنده استفاده می گیرد و با کیفیت ساخت عالی و بدنه ی مقاوم در بازار تجهیزات برق و الکترونیک به فروش می رسد.
این کابل با ۲۰ عدد زوج و سطح مقطع ۰.۶ میلی متر مربع قابل نصب بر روی تیرهای فلزی, چوبی یا بتنی می باشد و کابل با نیروی کششی بالا مناسب خطوط کابل مخابراتی و راه آهن است

کاربرد کابل مسی مهاردار هوایی

کابل خارج ساختمان – نصب بر روی تیرهای فلزی , چوبی یا بتنی – مناسب خطوط مخابرات و راه آهن – عدم استفاده در نزدیکی خطوط ولتاژ متوسط و بالا – کاربرد در شبکه های بین شهری و روستایی و مناطق کوهستانی – استفاده های عمومی مخابراتی – با نیروی کششی بالا

در اجرای این شبکه ها نیازی به آلومینیوم آلیاژی که در دو شبکه هادی روکش دار و کابل خودنگهدار بسیار مشکل آفرین شده بود رفع شده است.

کابل فاصله دار استفاده شده در استاندارد ایران در نوع هادی روکش دار سه لایه می باشد.

در شبکه کابل فاصله دار هوایی، کابل های سه لایه در سه راس فاصله نگهدارهای عایقی که به شکل لوزی یا صلیبی هستند بسته می شوند. از راس بالایی فاصله نگهدارها یک سیم فولادی (یا آلومینیوم آلیاژی) به عنوان سیم نگهدارنده عبور می کند. وظیفه سیم نگهدارنده تحمل نیروی وزن می باشد. این سیم خط را در مقابل صاعقه نیز حفاظت می نماید و بدین ترتیب مشکلات شبکه های هادی روکش دار مانند لزوم بکارگیری سیم گارد مجزا، شاخک های هوایی و یا لخت نمودن هادی در محل اتصال به مقره بطور کامل رفع می شود. فاصله نگهدارها علاوه بر نصب به کراس آرم در سر تیرها، در فواصل حدود ده متری در بین اسپن ها نیز قرار می گیرند.

در این سیستم هادی ها قادر به تحمل اتصال کوتاه بین فازها و یا برخوردها اتفاقی دیگر اشیاء ازجمله تماس شاخه درختان و پرندگان را بدون وقفه در برق رسانی دارند.

هادی های مذکور از سیم فولادی آویزان بوده و تقریباً هیچ نیروی کششی (بجز وزن کم حدود پنج متر از هادی در هر طرف هر کدام از فاصله نگهدارها) را تحمل نمی کنند.

در ضمن در اجرای این شبکه ها نیازی به آلومینیوم آلیاژی که در دو شبکه هادی روکش دار و کابل خودنگهدار بسیار مشکل آفرین شده بود رفع شده است.

به طور کلی توصیه می شود در نصب کل سیستم از روش ارائه شده در استاندارد نصب و اجرا استفاده شود تا حد امکان در طول هر مسیر خط، روکش هادی کابل فاصله دار برداشته نشود. اتصال یرآق آلات با کابل بایستی بدون برداشتن روکش کابل انجام شود و لیکن عایق کاری قسمتهای لخت شده و برقدار با استفاده از کاورهای عایقی متناسب با هر تجهیز باید انجام شود.

در تصاویر گرافیکی زیر مزایای کابل فاصله دار هوایی نشان داده شده است.

تفاوت بین فضای شاخه زنی درخت، بین شبکه توزیع مرسوم و سیستم کابل فاصله دار هوایی

مزایای شبکه های کابل فاصله دار

مزایای عمده حاصل از بکارگیری این خطوط نسبت به شبکه های لخت هوائی عبارتند از:

۱- باند حریم کم به دلیل فاصله ۳۸ سانتیمتری بین دو فاز کناری

۲- حذف مقره و یرآق آلات بسیار کم

۳- قیمت کمتر نسبت به شبکه های با هادیهای لخت در طی دوره بهره برداری بدلیل کاهش خسارت خاموشی ها

۴- کاهش هزینه بهره برداری به جهت نرخ عیب کمتر

۵- افزایش امکان حفاظت اشخاص از برق گرفتگی

۶- قطعی برق کمتر وکاهش انرژی های توزیع نشده

۷- کاهش قطع درختان و جلوگیری از مرگ و میر پرندگان و حیوانات

۸- رضایت مندی استفاده کنندگان به ویژه در یک بازار برق رقابتی

۹- هادی ها تمام آلومینیومی (ارزان تر، قابل تولید در داخل کشور ، سبک تر شدن هادی)